Harvard maakt stamcel zonder klonen


Door onze redactie wetenschap


ROTTERDAM, 23 AUG. Amerikaanse onderzoekers van het Howard Hughes Medical Institute (Harvard University) in Cambridge hebben een alternatieve methode gevonden om menselijke embryonale stamcellen te maken. Hiermee zou het klonen van embryo's, dat in religieuze kringen op veel ethische bezwaren stuit, niet langer nodig zijn. De resultaten zullen vrijdag in het Amerikaanse wetenschappelijke tijdschrift Science worden gepubliceerd, maar zijn vandaag vervroegd vrijgegeven.


Embryonale stamcellen zijn zeer interessant omdat ze zich kunnen ontwikkelen tot allerlei soorten cellen. In de toekomst zouden ze kunnen worden ingezet bij het genezen van ziektes waarbij bepaalde cellen verloren zijn gegaan, zoals suikerziekte en de ziekte van Parkinson.

Als nieuwe cellen in het lichaam van een patiënt worden gebracht, verdient het de voorkeur om lichaamseigen cellen te gebruiken, om problemen met de afweer te vermijden. Tot nu toe werd klonen als belangrijke mogelijkheid gezien om lichaamseigen embryonale stamcellen te produceren. Via klonen kan het DNA uit bijvoorbeeld een huidcel van de patiënt worden 'gereprogrammeerd' tot de embryonale staat, waardoor de ontwikkeling in alle richtingen mogelijk wordt.

De onderzoekers van het Howard Hughes Medical Institute werken nu aan een alternatieve methode om patiënteigen embryonale stamcellen in handen te krijgen. Zij versmolten huidcellen met embryonale stamcellen en ontdekten dat daardoor de chromosomen van de huidcel reprogrammeren, net zoals dat bij klonen gebeurt. Er ontstaan door de versmelting hybride cellen met een dubbel chromosoomaantal. De hybride cellen gedragen zich als normale embryonale stamcellen en blijken zich in het laboratorium tot allerlei weefseltypen te kunnen ontwikkelen.

Voor de alternatieve methode zijn nog altijd wel embryonale stamcellen nodig, maar niet langer zou er voor elke patiënt opnieuw gekloond hoeven worden. Er is nog wel een belangrijk technisch obstakel. Het is nog niet mogelijk de chromosomen van de embryonale stamcel uit de hybride cel te verwijderen. Dat zou wel een belangrijke voorwaarde zijn om de nieuwe technologie toe te passen.